CHỦ ĐỀ 5 TUẦN 6: GIS- VIỄN THÁM

TẬP HUẤN BLUE DRAGON

CHỦ ĐỀ TẬP HUẤN 5- TUẦN 6: GIS- VIỄN THÁM

Chương trình tập huấn Blue Dragon chủ đề 5, tuần 6 kéo dài ba ngày, từ 17 đến 19/11/2025, về Ứng dụng Viễn thám (GIS) trong nghiên cứu, quản lý Nông nghiệp và Tài nguyên nước đã diễn ra thành công tốt đẹp tại Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ. Khóa học quy tụ một đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và uy tín: về phía Việt Nam, có các giảng viên đến từ Đại học Cần Thơ như Thầy Trương Chí Quang và Cô Phan Kiều Diễm; về phía quốc tế, có sự tham gia của hai chuyên gia đến từ Hiệp hội Nước Hà Lan là Wietse Wierks và Rob van Ede. Đáng chú ý, khóa học đã thu hút sự tham gia đông đảo của gần 40 cán bộ có ứng dụng GIS trong nghiệp vụ, đến từ nhiều cơ quan, đơn vị tại các tỉnh thuộc Đồng bằng Sông Cửu Long, bao gồm Cà Mau, An Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long và Đồng Tháp. Điều nay cho thấy sự quan tâm và nhu cầu lớn trong việc trau dồi và nâng cao kĩ năng liên quan đến công nghệ Viễn thám.

Ngày 1: Nền tảng Viễn thám – Thu thập Ảnh MODIS và Tính Chỉ số NDVI

Ngày đầu tiên của khóa tập huấn tập trung vào việc làm quen với Ảnh viễn thám MODIS (một loại ảnh chụp từ vệ tinh) và phương pháp tính Chỉ số Sức khỏe Thực vật (NDVI). Các học viên đã được Thầy Trương Chí Quang (ĐHCT) cùng với chuyên gia quốc tế Wietse Wierks và Rob van Ede hướng dẫn chi tiết cách tải các bức ảnh vệ tinh này về máy và thực hiện các bước xử lý ban đầu. Điểm quan trọng nhất là phương pháp tính ra Chỉ số NDVI – một con số giúp ta biết được mức độ xanh tốt và sức khỏe của cây trồng. Các chuyên gia đã hướng dẫn cách tạo ra một chuỗi các chỉ số NDVI theo thời gian (ví dụ: hàng tháng), giúp học viên có thể theo dõi sự phát triển của cây trồng suốt cả năm, từ đó dễ dàng nhận biết các loại cây trồng khác nhau.

Ảnh: Các học viên thực tập thao tác với Ảnh Viễn thám MODIS và chỉ số NDVI

(Nguồn ảnh: Chương trình Blue Dragon Việt Nam)

Ngày 2: Phân tích Dữ liệu và Phân loại Hiện trạng đất nông nghiệp

Tiếp nối thành công của ngày thứ nhất, ngày tập huấn thứ hai chuyển sang nội dung chuyên sâu về Phân tích Thành phần Chính (PCA) và Phân loại ảnh viễn thám. Dưới sự hướng dẫn của Cô Phan Kiều Diễm (ĐHCT), các học viên đã tìm hiểu về bản chất và mục đích của PCA – một công cụ mạnh mẽ để giảm chiều dữ liệu từ chuỗi ảnh NDVI tối đa 12 tháng. Phần thực hành được tập trung vào việc áp dụng thuật toán Rừng ngẫu nhiên (Random Forest) để phân loại hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp, sử dụng Plugin Semi-Automatic Classification (SCP) trong QGIS. Cô Diễm đã hướng dẫn chi tiết quy trình chọn mẫu huấn luyện (ROI) trên bản đồ và đánh giá độ chính xác, giúp học viên làm chủ công cụ phân loại hiệu quả, áp dụng cho việc phân tích các loại cây trồng và hiện trạng đất đai.

Ảnh: Cô Phan Kiều Diễm hướng dẫn các học viên sử dụng các công cụ trong việc phân tích bản đồ cây trồng và hiện trạng đất đai.

(Nguồn ảnh: Chương trình Blue Dragon Việt Nam)

Ngày 3: Tự động hóa Quy trình Phân tích và Ứng dụng Thực tiễn

Ngày cuối cùng là một ngày thực hành chuyên sâu, tập trung vào việc áp dụng toàn bộ kiến thức đã học vào các tình huống thực tế.  Hai chuyên gia quốc tế Wietse Wierks và Rob van Ede đã giới thiệu một công cụ mạnh mẽ trong QGIS (phần mềm bản đồ miễn phí) gọi là Graphical Modeler. Đây là công cụ cho phép người dùng tự động hóa toàn bộ các bước phân tích phức tạp, từ tải ảnh, tính chỉ số, cho đến phân loại, chỉ bằng một lần chạy mô hình. Việc này giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo kết quả luôn nhất quán.

Các chuyên gia đã cùng học viên thực hiện một bài tập tình huống thú vị tại Hà Lan: sử dụng mô hình tự động để tìm ra vị trí tối ưu nhất để xây dựng một nhà máy xử lý nước thải. Bài tập này không chỉ giúp học viên ôn lại kiến thức ba ngày mà còn thể hiện rõ ràng khả năng ứng dụng của công nghệ Viễn thám trong quy hoạch và quản lý tài nguyên.

Ảnh: Bài tập mô hình thực tiễn nhận được phản hồi tích cực từ học viên.

(Nguồn ảnh: Chương trình Blue Dragon Việt Nam)

LỜI CẢM ƠN VÀ KỲ VỌNG

Khóa tập huấn chuyên đề Viễn thám kéo dài ba ngày đã khép lại một cách thành công tốt đẹp. Chương trình Blue Dragon xin gửi lời tri ân sâu sắc nhất đến Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ cùng Văn phòng Điều phối Vùng Đồng bằng Sông Cửu Long. Nhờ sự phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ nhiệt tình về mặt thủ tục và cơ sở vật chất của quý đơn vị, chương trình tập huấn đã diễn ra vô cùng thuận lợi và đạt được các mục tiêu đề ra.

Thành công này là động lực to lớn. Chúng tôi hy vọng rằng trong các tuần tập huấn tiếp theo, các bên liên quan sẽ tiếp tục duy trì sự hợp tác hiệu quả, và quý học viên sẽ tiếp tục tích cực hưởng ứng để tiếp thu trọn vẹn những kiến thức về công nghệ viễn thám, phục vụ hiệu quả cho công tác quản lý tại địa phương.